O spółdzielniach socjalnych dużo się mówi i chętnie pisze, zwłaszcza w kontekście aktywnej polityki rynku pracy i poszukiwania skutecznych sposobów usamodzielniania się osób ze środowisk marginalizowanych. Podejmowane są liczne przedsięwzięcia z pogranicza działalności gospodarczej i społecznej z wykorzystaniem środków strukturalnych Unii Europejskiej, zasobów tradycyjnych instytucji ekonomii społecznej oraz niewykorzystanego dotychczas potencjału tzw. trzeciego sektora.
Vademecum Spółdzielni Socjalnej
Cechą charakterystyczną nowej przedsiębiorczości, podejmowanej przez spółdzielnie socjalne, jest jej szczególnie innowacyjny charakter w porównaniu z tradycyjnymi inicjatywami tego typu. Skutkiem nowej przedsiębiorczości w ramach spółdzielczości socjalnej są nowe metody organizacji i produkcji dóbr oraz usług społecznych, nowe relacje z rynkiem i nowe formy przedsiębiorczości.
Obecnie skala fenomenu, określanego jako spółdzielnie socjalne, pozwala stwierdzić, że stanowią one integralną część polityki socjalnej, aktywnej polityki rynku pracy oraz systemu pomocy społecznej. W najbliższej przyszłości spółdzielnie socjalne jeszcze bardziej zaangażują się w plany rozwoju społeczności lokalnych. Będą one w większym stopniu współtwórcami polityki społecznej, niż zwykłymi wykonawcami usług. Spółdzielnie socjalne mają na celu dobro społeczne, ale jednocześnie ich strategia zarządzania zbliża je do organizacji przynoszących zyski: pracują rzetelnie i wydajnie w celu osiągnięcia konkurencyjnej pozycji na rynku. Umożliwia to powiązanie celu prospołecznego z naturą przedsiębiorstwa. Spółdzielnie socjalne kierują się zasadą realizacji celów społecznych, których osiągnięcie stawiane jest przed celami ekonomicznymi, co decyduje o tym, iż zaliczane są do podmiotów ekonomii społecznej.
Niniejszy poradnik jest próbą zestawienia i usystematyzowania najważniejszych informacji z zakresu spółdzielczości socjalnej. Zebrane w nim informacje mają przybliżyć Czytelnikowi zagadnienia związane z – młodą jeszcze w naszym kraju – formą, łączącą w sobie funkcje społeczne, ekonomiczne i gospodarcze, jaką stanowią spółdzielnie socjalne. Znajdą tu Państwo nie tylko zbiór definicji i ogólnych wiadomości, ale przede wszystkim informacje, jak założyć i zarejestrować spółdzielnię socjalną. Poradnik składa się z pięciu rozdziałów. Rozdziałpierwszy zawiera wprowadzenie do zagadnień spółdzielni socjalnych. Przedstawione są podstawowe definicje oraz geneza powstania spółdzielni socjalnych w Polsce oraz innych krajach europejskich. Rozdział drugi prezentuje, co należy zrobić, aby założyć i zarejestrować spółdzielnię socjalną. Podane zostały informacje dotyczące założycieli oraz członków, sposób rejestracji spółdzielni socjalnej, a także struktura organizacyjna. W tym rozdziale zawarte są także przykładowe dokumenty, niezbędne do założenia i rejestracji spółdzielni socjalnej. Na rozdział trzeci składają się informacje, dotyczące działalności spółdzielni socjalnej: finansowanie, łączenie i podział oraz likwidacja spółdzielni socjalnej. Rozdział czwarty poświęcony jest informacji, co należy zrobić, aby osiągnąć sukces w spółdzielni socjalnej. Rozdział piąty zawiera listę aktów prawnych, ważnych adresów i stron WWW oraz wykaz istniejących w Polsce spółdzielni socjalnych. Załącznikiem do publikacji jest Ustawa o Spółdzielniach Socjalnych.